Έφη Τρίμμη
Ο μητρικός θηλασμός αποτελεί μια φυσική διαδικασία που ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ μητέρας και παιδιού μέσω της σωματικής, οπτικής και ακουστικής επαφής, προσφέροντας σημαντικά οφέλη και στα δύο μέλη. Από την πρώτη στιγμή που το μωρό έρχεται στον κόσμο, ο μητρικός θηλασμός λειτουργεί ως ένα αποκλειστικό δώρο, όχι μονό παρέχει τη βασική τροφή που χρειάζεται το βρέφος για να αναπτυχθεί σωστά, αλλά δημιουργεί και έναν δεσμό ασφάλειας, αγάπης και εμπιστοσύνης.
Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού (ΠΕΜΘ) – World Breastfeeding Week (WBW) έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό (World Alliance for Breastfeeding Action – WABA) και εορτάζεται από το 1992 κάθε χρόνο στις 1-7 Αυγούστου.
Στη χώρα μας η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού εορτάζεται κάθε χρόνο στις 1-7 Νοεμβρίου. Η εν λόγω δράση υποστηρίζεται από τη UNICEF, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και από τα Υπουργεία Υγείας σε πολλές χώρες.
Αποτελεί μια εκστρατεία η οποία αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας σε θέματα που σχετίζονται με τον μητρικό θηλασμό και την προαγωγή του, στοχεύοντας στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει ο ΠΟΥ για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό στο 50% των βρεφών έως το 2025.
Τα οφέλη του Μητρικού Θηλασμού
Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού είναι πολλαπλά και σημαντικά. Το μητρικό γάλα προσφέρει στο μωρό την ιδανική σύνθεση θρεπτικών συστατικών, πλούσια αντισώματα και βιταμίνες, προστατεύοντάς το από ασθένειες και λοιμώξεις. Επίσης, συμβάλλει στη σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παράλληλα δημιουργεί μια αναντικατάστατη συναισθηματική ασφάλεια ενώ εξοικονομούνται και χρήματα.
Τι αναφέρουν οι ειδικοί
Η κα. Λία Ρογγανάκη Ιατρός -Νέα διοικήτρια του Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων για την Παγκόσμια Εβδομάδα του Μητρικού Θηλασμού:
Ο μητρικός θηλασμός δεν είναι απλώς η πρώτη τροφή, είναι η πρώτη επαφή, η πρώτη αγκαλιά, η πρώτη ασφάλεια στη ζωή ενός παιδιού. Είναι μια βαθιά ανθρώπινη στιγμή, γεμάτη προσπάθεια, τρυφερότητα και δύναμη για όλες τις μητέρες: εκείνες που θηλάζουν, εκείνες που παλεύουν, εκείνες που χρειάζονται υποστήριξη και εκείνες που κάνουν τις δικές τους επιλογές. Κάθε μητέρα αξίζει σεβασμό, κατανόηση και ένα σύστημα υγείας που τη στηρίζει με γνώση, αγάπη και χωρίς πίεση.
Στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων στεκόμαστε δίπλα σε κάθε μητέρα, καλλιεργώντας περιβάλλον που ενδυναμώνει και στηρίζει γιατί η φροντίδα, η αγκαλιά και η ελπίδα ξεκινούν από την πρώτη στιγμή της ζωής.
Στο Κ.Υ. Καλαμπάκας λειτουργεί Τμήμα Μητρικού Θηλασμού το οποίο πλαισιώνεται από παιδίατρο, μαίες και ψυχολόγο όπου παρέχουν συμβουλευτική και οποιαδήποτε υποστήριξη χρειάζεται μια μητέρα ώστε να διευκολυνθεί η προσπάθεια της για το μητρικό θηλασμό.
Η κα. Χρυσούλα Παπαχρήστου Παιδίατρος και Συντονίστρια Δ/ντρια Επιστημονικής Λειτουργίας του Κ.Υ. Καλαμπάκας για την Παγκόσμια Εβδομάδα του Μητρικού Θηλασμού:
Από την εθνική μελέτη για τον μητρικό θηλασμό που έγινε τελευταία το 2017 αλλά και από δικά μας δεδομένα που είχαμε συλλέξει το 2016-2027 από το Γενικό Νοσοκομείο Τρίκαλων και τη Μαιευτική Κλινική έχουμε την ίδια εικόνα, ότι τα ποσοστά στην έναρξη στα πρώτα 24ωρα είναι υψηλά που σημαίνει ότι και η γυναικά θέλει και ότι υποστηρίζετε παρά τις δυσκολίες του συστήματος υγείας στα νοσοκομεία, ωστόσο όμως μέχρι τον 6ο μηνά της ζωής τα ποσοστά πέφτουν δραματικά ,δηλαδή ακόμα και κάτω του 1% για τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό μιλάμε, που αυτό σημαίνει ότι ξεκινάμε με ένα ποσοστό 80% των νεογνών που θηλιάζουν το πρώτο 24ώρο και στη συνέχεια δεν καταφέρνουν όταν φεύγουν και πάνε στο σπίτι να διατηρήσουνε έστω κάποιους μήνες μητρικού θηλασμού που θα ήταν εξαιρετικά τα οφέλη και για τη μητέρα και για το παιδί που τα έχουμε τονίσει επανειλημμένα είναι παρά πολλά και για τη σωματική και για την ψυχολογική ανάπτυξηκαι σύνδεση του παιδιού, ωστόσο όμως όταν τα ποσοστά στους 6 μήνες πέφτουν κάτω του 1% αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει τεράστιο κενό που ήταν το μήνυμα της περσινής εβδομάδας για το μητρικό θηλασμό ,να μειώσουμε αυτό το κενό των ποσοστών της μείωσης του μητρικού θηλασμού που εμφανίζετε από την έναρξη μέχρι και τη πορεία των νεογνών, το κενό είναι τεράστιο εκεί πρέπει να παρέμβουμε με τα συστήματα υγειάς, με την προσωπική θέληση του καθενός , με τη βοήθεια των δομών, με τη στήριξη γενικότερα της μητέρας και από τους επαγγελματίες υγείας αλλά και από όλους τους φορείς ώστε να μπορεί να απευθυνθεί και να λάβει τη βοήθεια που χρειάζεται.
Εμείς σκοπεύουμε να το κάνουμε αυτό στο Κ.Υ. Καλαμπάκας, ήδη το κάνουμε, έχουμε απαρτίσει μια ομάδα με μαίες που έχουν μεγάλη εμπειρία στο μητρικό θηλασμό , εμένα που είμαι παιδίατρος και έχω αυτό το ρολό και τη συμβουλευτική εξειδίκευση πάνω στο μητρικό θηλασμό και την ψυχολόγο η οποία θα στηρίζει τις γυναίκες, και ελπίζουμε να μπορέσουμε να βγούμε προς τα έξω , να βγούμε και στην κοινότητα αυτός είναι ο στόχος μας ώστε να υποστηρίζουμε τις γυναίκες τα πρώτα δύσκολα 24ωρα ώστε να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που ενδεχομένως να τις αποθαρρύνουν και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να δώσω.
Φέτος για το 2025 το μήνυμα και από το υπουργείο υγείας και από την ομάδα για τον μητρικό θηλασμό είναι «Δίνουμε προτεραιότητα στον μητρικό θηλασμό με τη δημιουργία βιώσιμων συστημάτων υποστήριξης», αυτό δείχνει ποσό σημαντικό είναι πια να εξελίξουμε τα συστήματα, να τα κάνουμε βιώσιμα ώστε όλο και περισσότερες γυναίκες να έχουν πρόσβαση σε αυτά και να βρίσκουνε στήριξη σε όλο αυτό το υπέροχο ταξίδι το οποίο θα ξεκινήσουνε με το μωρό τους, το νεογέννητο. Μια γυναίκα μονή της μπορεί να θηλάσει, έχουν μεγαλώσει πολλές γενιές με το θηλασμό και όταν δεν υπήρχαν συστήματα ανάπτυξής ή συστήματα υγειάς, ωστόσο σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει χρειάζεται βοήθεια, οι μητέρες πρέπει να υποστηριχτούν. Το καλό είναι ότι υπάρχει μια στροφή όσων αφορά τη θέληση της ιδίας της νέας μητέρας που θέλει να θηλάσει , το επιθυμεί, δεν πετυχαίνει πάντα για διάφορούς λόγους και εδώ είμαστε εμείς να τις στηρίξουμε σε αυτό και να τις δώσουμε και την ψυχολογική υποστήριξη αλλά την τεχνική υποστήριξη γιατί χρειάζονται και κάποιες οδηγίες για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες, δεν μπορούμε να περιμένουμε να στείλουμε μια γυναίκα στο σπίτι και αυτόματα θα μάθει τα πρώτα 24ωρα να θηλάζει, κάποια παιδιά ενδεχόμενος συμπεριφέρονται διαφορετικά άλλα θηλάζουν ευκολά και κάποια λίγο πιο δύσκολα, όλα όμως μπορούν να θηλάσουν.
Προσωπικές ιστορίες και εμπειρίες μαμάδων
Με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα του Μητρικού Θηλασμού μαμάδες μοιράζονται μαζί μας τις δικές τους μοναδικές και ξεχωριστές εμπειρίες για τον θηλασμό. 13 αφηγήσεις όπου μέσα από αυτές αναδεικνύεται η δύναμη, η αγάπη και η αφοσίωση που συνοδεύουν αυτό το ιδιαίτερο ταξίδι της μητρότητας.
Λ. «Νιώθεις έντονη σύνδεση με το μωρό»
Λ. «‘Ήμουν πολύ χαρούμενη, μου άρεσε που θήλαζα, είναι υπέροχο συναίσθημα, δένεσαι συναισθηματικά με το παιδί»
Θ. «Δεν ήταν τόσο καλή εμπειρία για έμενα, στο πρώτο παιδί ανέβασα 40 πυρετό και έπαθα μαστίτιδα, οπότε σταμάτησα και τον θηλασμό. Στο δεύτερο παιδί έκανα τρεις μήνες άντληση»
Ι. «Μια από τις καλύτερες εμπειρίες της ζωής μου. Θήλασα 7,5 μήνες. Νιώθεις έντονη σύνδεση με το μωρό. Με τη σωστή καθοδήγηση του μαιευτήρα, του παιδίατρου και του γυναικολόγου ο μητρικός θηλασμός ήταν για έμενα μια εμπειρία πρωτόγνωρη και συγχρόνως εποικοδομητική. Από το θηλασμό εξοικονόμησα χρήματα και το μωρό απέκτησε αντισώματα. Δέθηκα πολύ με το μωρό με αποτέλεσμα να έχω πολύ γάλα και χρειάστηκε αγωγή για να σταματήσει και το παιδί δυσκολεύτηκε με το μπιμπερό μετά. Θα συνέστηνα το μητρικό θηλασμό σε όλες τις νέες μητέρες γιατί είναι ένα ταξίδι μαγείας και είναι μια εμπειρία πρωτόγνωρη δεν μπορείς να την περιγράψεις αν δεν την ζήσεις.»
Ε. «Πρέπει να έχεις καλή καθοδήγηση στην αρχή, ευτυχώς με τη μικρή δεν άργησε να εδραιωθεί ο θηλασμός. Μετά ήταν όλα πολύ εύκολα, μέχρι να θελήσεις να διακόψεις. Εγώ αποθήλασα στους 9 μήνες τελείως. Θεωρώ ότι ήταν πολύ όμορφη εμπειρία από την εδραίωση του θηλασμού και μετά που υπήρχε και ωράριο και πρόγραμμα, γιατί αποκτάς μια πολύ συναισθηματική σχέση με το μωρό, είναι κάτι που σε δένει. Το ίδιο βέβαια συνεχίζεται και μετά τον θηλασμό σε μορφή αγκαλιάς. Οπότε πιστεύω ότι και οι γυναίκες που δεν κατάφεραν να θηλάσουν έχουν εξίσου δυνατό δεσμό με τα παιδιά τους.»
Σ. «Δεν μπόρεσα να θηλάσω λόγω προβλημάτων υγείας»
Ε. «Ο πρώτος μου γιος ήρθε στην ζωή μας τον Δεκέμβριο του 2020 και η πρώτη επαφή για τον θηλασμό έγινε λίγα λεπτά αφού τον είχα γεννήσει και η αίσθηση ήταν πραγματικά μαγική! Η μαία τον άφησε στην αγκαλιά μου και αμέσως προσπάθησε να «αναρριχηθεί», πάνω στο σώμα μου για την αναζήτηση της θηλής μου… οι σκέψεις μου συγκεχυμένες… απέραντη χαρά, συγκίνηση αλλά και αγωνία…..θα μπορέσω να θηλάσω; Θα τα καταφέρουμε;
Μου τον ξαναέφεραν στο δωμάτιο για να ξαναγίνει η προσπάθεια. Δίπλα μου πέρα από την συμπαράσταση του συζύγου μου είχα και την καθοδήγηση από την μαία που με παρακολουθούσε και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μου. Με αλλαγή θέσεων για άνεση κι ευκολότερο κράτημα του μωρού, με επιμονή ,τα καταφέραμε! Έγινε ο πρώτος θηλασμός! Η αλήθεια είναι ότι πονούσα αρκετά, αλλά από την άλλη ένιωθα απίστευτη ευτυχία, χαρά κι ευγνωμοσύνη που πρόσφερα στο μωρό μου το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα για την ζωή του!
Και κάπως έτσι το ιερό ταξίδι του θηλασμού μόλις ξεκίνησε! Αυτή η μαγική σύνδεση, ο ήχος του πιπιλίσματος κάθε φορά που έτρωγε και ο τρόπος που σε κρατούσε σφιχτά με τα τοσοδούλικα χεράκια του και κούρνιαζε μέσα στην αγκαλιά σου σαν να σταματούσε όλος ο κόσμος! Ένιωθες μια πρωτόγνωρη πληρότητα και ολοκλήρωση ως γυναίκα και μητέρα! Ωστόσο, δεν κρύβω πως οι πρώτες εβδομάδες περιλάμβαναν και πολλές δυσκολίες. Πόνος, πληγωμένες και ματωμένες θηλές, πρησμένο στήθος ,το οποίο ήταν κι επίπονο και η αίσθηση ότι το μωρό δεν τρεφόταν επαρκώς καθώς το είχες όλη την ώρα πάνω στο στήθος τόσο την ημέρα όσο και την νύχτα με αποτέλεσμα την εξάντληση και το άγχος της ανεπάρκειας γάλακτος.
Δεν μπορώ να πω, πως ο θηλασμός είναι κάτι εύκολο ή δύσκολο. Είναι μια διαδικασία που μαθαίνεται – τόσο από την μητέρα όσο και από το βρέφος. Αυτό όμως που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως με υπομονή κι επιμονή, συμπαράσταση από το οικογενειακό περιβάλλον και με σωστή καθοδήγηση από μαίες, παιδιάτρους ή συμβούλους θηλασμού παίζουν καθοριστικό ρόλο στο να ξεπεραστούν τα εμπόδια και να νιώσει κάθε μητέρα αυτό το απίστευτα δυνατό ταξίδι του θηλασμού!»
Β. « Η δική μου εμπειρία σε γενικές γραμμές ήταν πολύ καλή!!Θήλαζα 1 χρόνο, απλά στο τελευταίο δίμηνο είχα κουραστεί. Είναι μοναδικό συναίσθημα !!Επίσης υπάρχει δέσιμο ανάμεσα στο μωρό και στη μαμά»
Χ. «Είμαι μητέρα με δύο κόρες ηλικίας 9 μισή και 3 μισή. Την πρώτη μου κόρη τη γέννησα στα 33 μου, είχα πολύ καλή εγκυμοσύνη και καλή γέννα. Κατάφερα να τη θηλάσω αποκλειστικά τους 4 πρώτους μήνες της ζωής της. Η εμπειρία ήταν πολύ γλυκιά, η σύνδεση της μαμάς λεχώνας με το νεογέννητο μωρό της είναι ένα μικρό θαύμα. Βέβαια, δεν έλειψαν κάποιοι μικροί τραυματισμοί στη θηλή, για το οποίο πρόβλημα όμως κυκλοφορούν πολλά προϊόντα προστασίας και ανάπλασης . Τη δεύτερη μου κόρη την οποία γέννησα 6 χρόνια αργότερα κατάφερα να τη θηλάσω ενάμιση μήνα περίπου και διέκοψα το θηλασμό λόγω κάποιων δικών μου μικροπροβλημάτων υγείας. Συνιστώ σε όλες τις νέες μάνουλες να θηλάσουν τα μωρά τους όσο μπορούν ,χωρίς όμως να ξεχάσουν τον εαυτό τους και χωρίς να καταπιέζουν τα πραγματικά τους συναισθήματα.»
Λ.« Ο μητρικός θηλασμός είναι ένα θαύμα της φύσης. Η μητέρα γίνεται η πρώτη τροφός, το πρώτο καταφύγιο, η πρώτη ανάσα αγάπης. Έχω δύο παιδιά και θήλασα για τρεις μήνες το πρώτο και σαράντα ημέρες το δεύτερο. Το γάλα μου δεν ήταν αρκετό και χρειάστηκε συμπλήρωμα, όμως ποτέ δεν ένιωσα λιγότερο μητέρα. Γιατί η μητρότητα δεν μετριέται σε μήνες θηλασμού, αλλά σε αγκαλιές, φροντίδα και άπειρη αγάπη. Κάθε μητέρα αξίζει σεβασμό — είτε θήλασε πολύ, λίγο ή καθόλου. Γιατί όλες, με τον δικό μας τρόπο, συμμετέχουμε στο θαύμα της ζωής!’’
Μ. « Τέσσερα χρόνια θηλασμού, δύο μωρά, αμέτρητες στιγμές.
Θυμάμαι την αρχή: το άγνωστο, το άγχος, την αμφιβολία αν “το κάνω σωστά”. Οι νύχτες και οι μέρες ήταν γεμάτες εξάντληση, κούραση και ανάγκη από ύπνο. Ταυτόχρονα όμως ήταν και εκείνες οι σιωπηλές ώρες που το μωρό κούρνιαζε πάνω μου, και δεν υπήρχε τίποτα άλλο από εμένα και αυτό. Η μοναδική σύνδεση της μαμάς και του μωρού. Εκει που σκέφτεσαι πόσο σημαντικό έργο επιτελείς. Εκεί που σκέφτεσαι πως μέσα από εμένα ήρθε στη ζωή αυτό το μικρό πλασματάκι…και η φύση συνεχίζει να κάνει θαύματα της.
Ο θηλασμός δεν ήταν εύκολος — είχε δάκρυα, πόνο, πληγές σωματικές και ψυχικές, αποτυχίες, παραίτηση. Αλλά ήταν γεμάτος αγάπη, υπομονή και δύναμη. Είχα πείσμα να τα καταφέρω. Αυτό θεωρούσα πως ήταν το σωστό για μένα και το μωρό. Είχα άρνηση να δεχτώ υποκατάστατα τροφής και εξαρτήματα που βοηθούν τον θηλασμό να είναι ανώδυνος. Ίσως ήταν η λάθος πληροφόρηση που είχα. Όταν αποφάσισα να χρησιμοποιήσω βοηθήματα για να απαλύνουν τον σωματικό πόνο όλα ήταν καλύτερα και για μένα αλλά και για το μωρό. Ο θηλασμός με δίδαξε να εμπιστεύομαι το σώμα μου, να αφουγκράζομαι το μωρό μου και να τιμώ τη σύνδεση που δημιουργείται πέρα από τα λόγια.
Για κάθε στιγμή που το σώμα μου έγινε καταφύγιο, για κάθε βλέμμα που αντάλλαξα με τα παιδιά μου εκείνες τις ήσυχες ώρες, για κάθε φορά που έμαθα να αφήνω πίσω την τελειότητα και να μένω απλώς παρούσα. Χωρίς προκαταλήψεις και ταμπού συνέχισα μέχρι εκεί που ήθελε το σώμα μου.
Ο θηλασμός για μένα δεν ήταν μόνο τροφή. Ήταν σχέση, παρηγοριά, γέφυρα ανάμεσα σε δύο κόσμους – τον δικό μου και των παιδιών μου.
Κι αν έμαθα κάτι από αυτά τα χρόνια, είναι πως κάθε μητέρα αξίζει στήριξη, χώρο και σεβασμό στο ταξίδι της – είτε θηλάζει για μέρες, μήνες ή χρόνια.
Για όλες τις μητέρες εκεί έξω, με θηλασμό ή χωρίς:
Μπράβο. Όπως κι αν είναι η δική σας ιστορία, είναι πολύτιμη.»
Γ. «Δεν θήλασα πολύ καιρό λόγω του ότι δεν είχα βοήθεια και γνώσεις. Γενικά ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Ήμουνα συνεχώς με ένα μωρό που έκλαιγε ασταμάτητα για τα πάντα. Γενικά σαν αίσθηση είναι καταπληκτική γιατί όντως ισχύει για το δέσιμο που κάνεις με το παιδί σου, αλλά με το που γέννησα οι θηλές έγιναν εισέχουσες και πάλευα με ψευδοθηλές για να μπορεί να πιάσει το παιδί. Τάιζα ώρες ατέλειωτες και πονούσα αρκετά, επειδή είχα πάρα πολύ γάλα έπρεπε να βγάζω με το θήλαστρο και έτσι όταν δεν θήλαζα είχα το θήλαστρο γιατί αλλιώς πάθαινα μαστίτιδα. Γενικά σαν εμπειρία ήταν πιο δύσκολη που είχα αλλά και η πιο όμορφη συγχρόνως.. Δε τη θυμάμαι σαν κακή, μου έχει αφήσει μια γλυκιά ανάμνηση»
Ε. «Η εμπειρία μου ήταν μοναδική και υπέροχη το πιο όμορφο συναίσθημα που έχω ζήσει μέχρι τώρα στη ζωή μου, αρκετά δύσκολη διαδικασία βέβαια, επίπονη στην αρχή αλλά ικανοποιητική από την αρχή και μέχρι το τέλος! Το κακό είναι ότι μου κόπηκε το γάλα από το άγχος. Θα το έκανα ξανά και ξανά σίγουρα»
Ευχαριστούμε όλες τις μανούλες που μοιράστηκαν μαζί μας τις προσωπικές του εμπειρίες.
thessaliavoice.gr
