Όταν μιλάμε για τον μισθό μας, πολλές φορές αναφερόμαστε στο ακαθάριστο ποσό. Ωστόσο, το ποσό που μπαίνει στην τσέπη μας τελικά είναι αρκετά μικρότερο. Η απόκλιση μεταξύ καθαρών και ακαθάριστων αποδοχών διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα.
Οι κύριοι λόγοι για αυτές τις διαφορές είναι οι διακυμάνσεις στη φορολογία και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Σε ορισμένες χώρες, τα οικογενειακά επιδόματα έχουν επίσης σημαντικό αντίκτυπο. Λοιπόν, πού παίρνουν οι εργαζόμενοι τις περισσότερες αποδοχές σε όλη την Ευρώπη; Και τι ποσό από τον ακαθάριστο μισθό μένει τελικά;
Η απάντηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την οικογενειακή κατάσταση , αλλά και τα εξαρτώμενα μέλη. Στο πλαίσιο αυτό και με βάση τα τελευταία στοιχεία από την Eurostat, το Euronews εξετάζει και αναλύει τρία τυπικά σενάρια, σκιαγραφώντας την τάση που έχει διαμορφωθεί.
Αυτά τα σενάρια βασίζονται σε άτομα που αμείβονται με το 100% του μέσου εθνικού μισθού.
Τα καθαρά κέρδη αντιπροσωπεύουν το ποσό που διατηρεί ένα άτομο ή ένα νοικοκυριό μετά την αφαίρεση φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων από τον ακαθάριστο μισθό και την προσθήκη τυχόν οικογενειακών παροχών για εξαρτώμενα παιδιά.
Άτομο που εργάζεται, μόνο του χωρίς παιδιά
Το 2024, σύμφωνα με την Eurostat, ένα άγαμο άτομο χωρίς παιδιά στην ΕΕ παίρνει, κατά μέσο όρο, το 68,6% του ακαθάριστου μισθού του. Αυτό σημαίνει ότι εάν ο μέσος μισθός στη χώρα σας είναι 1.000 ευρώ, κρατάτε 686 ευρώ, ενώ 314 ευρώ πηγαίνουν σε φόρους και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Μεταξύ 31 χωρών —συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της ΕΕ συν την Ελβετία, τη Νορβηγία, την Ισλανδία και την Τουρκία— ο λόγος καθαρών αποδοχών (ετήσιες καθαρές αποδοχές ως ποσοστό των ακαθάριστων αποδοχών) κυμαινόταν από μόλις 60,3% στο Βέλγιο έως 84,4% στην Κύπρο. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 74,2%.
Επτά χώρες παρέχουν λιγότερο από τα δύο τρίτα των ακαθάριστων αποδοχών ως καθαρό εισόδημα. Εκτός από το Βέλγιο, σε αυτές περιλαμβάνονταν: η Λιθουανία (61,8%), η Γερμανία (62,6%), η Ρουμανία (63,1%), η Δανία (64,3%), η Σλοβενία (64,4%) και η Ουγγαρία (66,5%).
Οι καλύτερες χώρες για το καθαρό εισόδημα
Σε δέκα χώρες, οι εργαζόμενοι μπορούν να πάρουν πίσω στο σπίτι τουλάχιστον τα τρία τέταρτα (75%) των ακαθάριστων αποδοχών τους, γεγονός που τις καθιστά τις καλύτερες χώρες στην Ευρώπη για υψηλότερους καθαρούς μισθούς.
Το ποσοστό υπερβαίνει το 80% στην Κύπρο και την Ελβετία. Άλλες χώρες στον κατάλογο περιλαμβάνουν την Εσθονία (79,5%), την Τσεχία (79%), τη Βουλγαρία (77,6%), την Ισπανία (77,5%), τη Σουηδία (76,9%), τη Σλοβακία και την Πολωνία (και οι δύο 75,9%) και την Πορτογαλία (75%). Συγκριτικά, το ποσοστό είναι 71,9% στη Γαλλία και 69,6% στην Ιταλία.
Ζευγάρι με ένα εισόδημα και δύο παιδιά
Για τα ζευγάρια με ένα μόνο εισόδημα και δύο παιδιά, οι λόγοι καθαρού εισοδήματος μεταβάλλονται σημαντικά σε ορισμένες χώρες, ενώ σε άλλες παραμένουν κοντά στο επίπεδο των άγαμων ατόμων χωρίς παιδιά.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, το μέσο ποσοστό εισοδήματος από το εισόδημα είναι 82,6%, κυμαινόμενο από 70,4% στη Ρουμανία έως 107,1% στη Σλοβακία, ακολουθούμενο από 102,5% στην Πολωνία. Σε αυτές τις δύο χώρες, τα καθαρά κέρδη στην πραγματικότητα υπερβαίνουν τα ακαθάριστα κέρδη. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στα οικογενειακά επιδόματα, αλλά και στην εφαρμογή ενός «αρνητικού φόρου εισοδήματος», ο οποίος παρέχει επιπλέον οικονομική στήριξη και αντικατοπτρίζει ισχυρές πολιτικές φιλικές προς την οικογένεια.
Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι 76,6%, αρκετά κοντά στην πρώτη περίπτωση.
Το ποσοστό είναι επίσης πάνω από 90% στην Ελβετία, την Τσεχία, το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία. Στο κατώτερο άκρο, εκτός από τη Ρουμανία, πέφτει κάτω από 75% στην Τουρκία, τη Δανία και τη Φινλανδία.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε σύγκριση με τα άγαμα άτομα χωρίς παιδιά παρατηρήθηκαν στη Σλοβακία (+31,2 ποσοστιαίες μονάδες), την Πολωνία (+26,6 ποσοστιαίες μονάδες), το Λουξεμβούργο (+22,4 ποσοστιαίες μονάδες) και το Βέλγιο (+19,8 ποσοστιαίες μονάδες).
Το ποσοστό παρέμεινε αμετάβλητο στην Τουρκία, ενώ οι μικρότερες αυξήσεις καταγράφηκαν στην Ελλάδα (+2,4 ποσοστιαίες μονάδες), την Κύπρο (+4,3 ποσοστιαίες μονάδες), τη Φινλανδία (+4,6 ποσοστιαίες μονάδες), τη Νορβηγία (+4,8 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Σουηδία (+5,9 ποσοστιαίες μονάδες).
Ζευγάρι με δύο παιδιά και δύο εργαζόμενους
Κατά μέσο όρο, ένα ζευγάρι με δύο εργαζόμενους και δύο παιδιά στην ΕΕ παίρνει σπίτι το 73,6% των ακαθάριστων εισοδημάτων του, με το ποσοστό να κυμαίνεται από 65,8% στο Βέλγιο έως 88,9% στη Σλοβακία.
Σε σύγκριση με τα άγαμα άτομα χωρίς παιδιά, το ποσοστό εισοδήματος από το σπίτι παραμένει αμετάβλητο στην Τουρκία και την Ελλάδα. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στη Σλοβακία, κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες.
Σε μόνο οκτώ χώρες, η αύξηση ξεπέρασε τις 5 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα οικογενειακά επιδόματα για νοικοκυριά με παιδιά συχνά δεν οδηγούν σε σημαντική αύξηση του καθαρού εισοδήματος.
Η εικόνα στους μισθούς
Το 2024, στην ΕΕ, ένα άγαμο άτομο χωρίς παιδιά που κερδίζει το 100% του μέσου μισθού παίρνει σπίτι του 29.573 ευρώ από τα ακαθάριστα 43.105 ευρώ.
Η Ελβετία αποτελεί εξαίρεση τόσο στους ακαθάριστους όσο και στους καθαρούς μισθούς, με τα στοιχεία να υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ και τα 85.000 ευρώ αντίστοιχα.
Σε αυτό το σενάριο, οι ετήσιες καθαρές αποδοχές ξεπέρασαν τα 50.000 ευρώ στην Ισλανδία και το Λουξεμβούργο, ενώ η Βουλγαρία (11.074 ευρώ) και η Τουρκία (11.440 ευρώ) κατέγραψαν τους χαμηλότερους καθαρούς μισθούς.
Σε πέντε επιπλέον χώρες, τα καθαρά κέρδη ξεπέρασαν το όριο των 40.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των Κάτω Χωρών, της Νορβηγίας, της Δανίας, της Ιρλανδίας και της Αυστρίας.
Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσό είναι 25.198 ευρώ με καθαρά στο χέρι τα 19.023 ευρώ.
Τα ετήσια καθαρά κέρδη για ένα ζευγάρι με ένα μόνο εισόδημα και δύο παιδιά κυμαίνονταν από 11.440 ευρώ στην Τουρκία έως 98.835 ευρώ στην Ελβετία, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ ήταν 35.656 ευρώ.
Με τον ίδιο ακαθάριστο μισθό, ένα ζευγάρι με ένα μόνο εισόδημα και δύο παιδιά κερδίζει 7.083 ευρώ περισσότερα από ένα άγαμο άτομο χωρίς παιδιά.
Στο σενάριο του ζευγαριού με δύο εργαζόμενους και δύο παιδιά, τα καθαρά κέρδη ή οι μισθοί κυμαίνονταν από 22.880 ευρώ στην Τουρκία έως 178.553 ευρώ στην Ελβετία, με τον μέσο όρο της ΕΕ να ανέρχεται σε 63.523 ευρώ.
Πηγή: www.ot.gr
