Ο Τρικαλινός φαρμακοποιός Νίκος Κόντος μας λύνει απορίες για τις αλλεργίες

Μπορεί για πολλούς η άνοιξη να είναι η εποχή που  απολαμβάνουμε τη φύση και πιο ευχάριστες θερμοκρασίες, ωστόσο αρκετοί ταλαιπωρούνται από εποχιακές αλλεργίες, αντιμετωπίζοντας μια σειρά από προβλήματα.

«Μπουκωμένη» μύτη, καταρροή, θολή όραση ή ξηροφθαλμία, έντονο πονοκέφαλο, ακόμα και δυσκολία στην αναπνοή είναι τα κυριότερα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τους πάσχοντες,  καθώς τους κάνουν να δυσκολεύονται κατά πολύ, ακόμα και να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητά τους.

Ο Τρικαλινός φαρμακοποιός Νίκος Κόντος μας λύνει απορίες για τις αλλεργίες και δίνει συμβουλές για το πως μπορούμε να ανταπεξέλθουμε, την περίοδο αυτή που οι αλλεργίες είναι σε έξαρση.

Τι είναι αλλεργία;

Η αλλεργία είναι μια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος σε ουσίες του περιβάλλοντος που θεωρούνται αβλαβείς. Οι ουσίες αυτές ονομάζονται αλλεργιογόνα και με την είσοδό τους στον οργανισμό, προκαλούν την έντονη ανοσολογική αντίδραση του ανοσοποιητικού.

Είδη αλλεργικών αντιδράσεων

Όταν ακούμε τον όρο «αλλεργία», οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε κάποιον που φτερνίζεται συνεχώς και τρέχει η μύτη του.

Είναι αλήθεια ότι η αλλεργική ρινίτιδα είναι από τις πιο συνηθισμένες αλλεργικές αντιδράσεις, ιδιαίτερα στην περίπτωση των εποχικών αλλεργιών. Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι όλες οι αλλεργίες έχουν την ίδια μορφή.

Υπάρχουν διαφορετικά είδη αλλεργικών αντιδράσεων, τα οποία μπορούν να συνοψισθούν στις παρακάτω κατηγορίες:

1. Τροφική αλλεργία

Είναι η αλλεργία που προκαλείται από την κατανάλωση μιας συγκεκριμένης τροφής, στην οποία το άτομο φαίνεται να έχει ευαισθησία.

2. Αναπνευστική αλλεργία

Είναι η αλλεργία που επηρεάζει το αναπνευστικό σύστημα και εκδηλώνεται συνήθως ως αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική επιπεφυκίτιδα και αλλεργικό βρογχικό άσθμα.

3. Δερματική αλλεργία

Είναι η αλλεργία που συνδέεται με την εμφάνιση δερματικών συμπτωμάτων, όπως κνίδωση, έκζεμα ή αγγειοοίδημα.

4. Αλλεργία σε υμενόπτερα

Αποτελεί μια από τις σοβαρότερες μορφές αλλεργιών λόγω της δυνητικά θανατηφόρου έκβασής της. Πρόκειται για αλλεργική αντίδραση που προκύπτει από το τσίμπημα ή την επαφή με μέλισσες και σφήκες.

5. Αλλεργία σε φάρμακα

Πρόκειται για αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν άμεσα, μέσα σε λίγα λεπτά από τη λήψη του φαρμάκου, ή και καθυστερημένα, μετά από αρκετές ώρες ή ακόμα και μέρες. Οι αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα συνδέονται συνήθως με την εμφάνιση δερματικών συμπτωμάτων. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά και να επηρεάσουν τη λειτουργία διαφόρων οργάνων ή ακόμη να προκαλέσουν αναφυλακτικό σοκ.

6. Αλλεργικό σοκ

Πρόκειται για συστηματική αναφυλακτική αντίδραση του οργανισμού μετά την έκθεσή του σε κάποιο αλλεργιογόνο. Το αλλεργικό σοκ είναι η πιο σοβαρή μορφή αλλεργικής αντίδρασης, καθώς είναι άμεσα εξελισσόμενη και πλήττει διάφορα συστήματα του οργανισμού. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να αποβεί θανατηφόρο.

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας αλλεργικής αντίδρασης;

Όπως μπορείτε να φανταστείτε, τα αλλεργικά συμπτώματα ποικίλουν σε πολυπλοκότητα, σοβαρότητα και περιοχή εκδήλωσης, ανάλογα και με το είδος της αλλεργικής αντίδρασης.

Τα συμπτώματα αλλεργίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Φαγούρα στα μάτια, στη μύτη, στον λαιμό ή σε άλλη περιοχή του σώματος
• Έκζεμα (δερματικό εξάνθημα)
• Ρινίτιδα (ρινική συμφόρηση ή καταρροή)
• Επιπεφυκίτιδα (κόκκινα, πρησμένα μάτια)
• Αναπνευστικά προβλήματα (φτέρνισμα, βήχα, δύσπνοια, συριγμό)
• Εμετό και διάρροια
• Στομαχικές κράμπες
• Πονοκέφαλο
• Βρογχικό άσθμα (χρόνια φλεγμονή των βρόγχων)
• Αναφυλαξία

Το σημείο του σώματος που έρχεται σε επαφή με το αλλεργιογόνο παίζει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Για παράδειγμα, αλλεργιογόνα που προσβάλουν το αναπνευστικό σύστημα προκαλούν ρινική συμφόρηση ή καταρροή, φαγούρα στη μύτη και στο λαιμό, παραγωγή βλέννας και βήχα.

Αντίστοιχα, όταν τα αλλεργιογόνα προσλαμβάνονται μέσω της τροφής, μπορεί να προκαλέσουν ναυτία, εμετό, κοιλιακές κράμπες, διάρροια ή και αναφυλακτικό σοκ.

Πώς μπορούμε να προλάβουμε την εμφάνιση αλλεργικών συμπτωμάτων;

Ο μόνος σίγουρος τρόπος να προλάβουμε την εμφάνιση αλλεργικών συμπτωμάτων είναι να αποφύγουμε τελείως την έκθεσή μας σε αλλεργιογόνους παράγοντες.

Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εύκολο ή εφικτό, ειδικά όταν το αλλεργιογόνο μεταφέρεται με τον αέρα, όπως η γύρη.

Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι είμαστε καταδικασμένοι να κλειδωθούμε στο σπίτι ή να υποφέρουμε τα συμπτώματα της εποχικής αλλεργίας.

Υπάρχουν κάποια βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε ώστε να προλάβουμε την εμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων ή τουλάχιστον να μετριάσουμε την έντασή τους.

Τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης αλλεργικών συμπτωμάτων

• Αλλάζουμε τα ρούχα μας με το που μπαίνουμε στο σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγουμε τη μεταφορά αλλεργιογόνων από τα υφάσματα των ρούχων μας στους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού μας. Το ίδιο, φυσικά, ισχύει και για τα παπούτσια μας, τα οποία εκτός των άλλων μεταφέρουν και πολλά μικρόβια.
• Κάνουνε συχνά ντους, ειδικά πριν πέσουμε για ύπνο. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να απομακρύνουμε αλλεργιογόνα που έχουν «κολλήσει» πάνω μας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Προσέχουμε τι τρώμε και τι πίνουμε. Ορισμένα τρόφιμα, όπως οι φράουλες, τα ροδάκινα και οι ντομάτες, απελευθερώνουν ισταμίνες, ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις αλλεργίες. Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών επιβαρύνει, επίσης, τα συμπτώματα της αλλεργίας λόγω της αυξημένης ροής αίματος στους φραγμένους ρινικούς κόλπους.
• Μένουμε ενυδατωμένοι, πίνοντας αρκετό νερό. Όταν ο οργανισμός μας είναι αφυδατωμένος, τα επίπεδα των ισταμινών αυξάνονται, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα της αλλεργίας να είναι εντονότερα.
• Καθαρίζουμε και αερίζουμε τακτικά το σπίτι μας. Απομακρύνουμε επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως η σκόνη, η μούχλα και τα ακάρεα, με καθημερινό σκούπισμα, καθάρισμα και τακτική αλλαγή σεντονιών. Επιπλέον, φροντίζουμε να έχουμε τη βέλτιστη δυνατή ποιότητα αέρα στο σπίτι μας, διώχνοντας την υγρασία και αερίζοντας τον χώρο μας όταν δεν αιωρούνται μεγάλες ποσότητες γύρης στην ατμόσφαιρα.  
• Αποφεύγουμε τη χρήση φακών επαφής. Όταν η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη, προτιμάμε τα γυαλιά οράσεώς μας αντί για φακούς επαφής. Αν παγιδευτεί γύρη, σκόνη ή κάποιος άλλος ερεθιστικός παράγοντας στα ήδη ερεθισμένα μάτια μας, τα συμπτώματα θα είναι πολύ εντονότερα.
• Συμβουλευόμαστε τον θεράποντα ιατρό μας. Αν παρατηρήσουμε ότι κάθε άνοιξη έχουμε έντονα αλλεργικά συμπτώματα, τότε ίσως χρειάζεται να ξεκινήσουμε προληπτική θεραπεία με αντιισταμινικά πριν την έξαρση των συμπτωμάτων μας. Αν πάλι δεν είμαστε σίγουροι τι μας προκαλεί αλλεργία, τότε ενδεχομένως θα χρειαστεί πρώτα να κάνουμε κάποιο αλλεργικό τεστ. Σε κάθε περίπτωση, ο θεράπων ιατρός μας είναι αυτός που θα μας κατευθύνει.